آیا ضد یخ همان ضد جوش است؟
ضد یخ یا ضد جوش مایعی است که احتمالاً همه با آن آشنا هستیم. در حقیقت نام ضد یخ برای این مایع در جامعه جا افتاده، اما واقعیت اینجاست که ضد یخ همان ضد جوش است.
در واقع باید گفت یکی از خواص ضد یخ، ضد جوش بودن است. ضد یخ یک مایع خنککننده بر پایه الکل (اتیلن گلیکول و پروپیلن گلیکول) است که حاوی مواد افزودنی ضد خوردگی و ضد جوش بوده و اغلب رنگ سبز دارد. البته ممکن است رنگ قرمز، آبی یا نارنجی هم داشته باشد. ضد یخ در همه خودروها باید مورد استقاده قرار گیرد و این که خودروی شما چقدر جدید است اهمیتی ندارد. زیرا در صورتی که خودرو از سیستم خنک کاری با آب بهره ببرد، باید این مایع را درون مخزن رادیاتور یا منبع انبساط بریزید تا از یخ زدن آب در زمان سرد بودن موتور و جوش آوردن آب در دمای بالا جلوگیری کند.
ضد یخها از نظر فرمولاسیون، یک ترکیب پایه دارند که همه برندهای تولیدکننده از همین فرمول استفاده میکنند، اما این مایع هم مثل روغن موتور موادی افزودنی دارد که کیفیت و عمر کارکرد ضد یخ را مشخص میکند.
متأسفانه یک تصور غلط در مورد ضد یخ وجود دارد و آن این که، در تابستان و به طور کلی فصول گرم خودرو نیازی به ضد یخ ندارد! این در حالی است که در بالا اشاره شد، ضد یخ در حقیقت ضد جوش نیز هست. به این ترتیب وجود ضد یخ در سیستم خنک کاری خودرو علاوه بر این که با کاهش دمای انجماد آب (تا حدود منفی ٤٠ درجه) از یخ زدن آن جلوگیری میکند، در فصول گرم با افزایش دمای جوش مایع خنککننده ( تا حدود ١٢٠ درجه در سیستم بسته و تحت فشار بالا) از جوش آمدن آن هم جلوگیری خواهد کرد. به عبارتی خاصیت ضد جوش آن ظرفیت گرمایی آب را بالا میبرد تا دیرتر به نقطه جوش برسد.
البته این همه توانایی ضد یخها نیست، زیرا مایع مورد بحث افزودنیهایی دارد که میتواند از انباشت رسوبات و زنگ زدگی در جدارههای سیستم خنک موتور جلوگیری کند. شاید به جز موضوع دمایی مایع خنککننده، خاصیت رسوب زدایی ضد یخ مهمترین خاصیت آن باشد. حتماً دیدهاید که بعد از مدتی، در قسمتهای انتهایی لولههای رفت و برگشت رادیاتور و محل اتصال ترموستات، رسوباتی جمع میشود که منجر به پوسیدگی لولهها و ضعیف شدن عملکرد ترموستات و رادیاتور میشود، اینها همه ناشی از عدم استفاده از ضدیخ مرغوب است و هزینه اضافی به صاحب خودرو تحمیل میکند.
در مورد نسبت به کارگیری این افزودنی در موتور نیز باید گفت: معمولاً ترکیب ٥٠ درصد مایع ضد یخ و ٥٠ درصد آب بهترین ترکیب برای سیستم خنککننده موتور به حساب میآید. البته نباید فراموش کرد که ضد یخ هم همچون دیگر مواد و سیالات خودرو عمر مفید دارد و باید آن را تعویض کرد. هر چند تبلیغات مختلفی از سوی تولیدکنندگان این افزودنی در بازار وجود دارد که عمر بعضی از آنها را دائمی، 250 هزار کیلومتر و... نشان میدهد، اما واقعیت اینجاست که بهترین روش تعویض ضد یخ سیستم خنک کاری به صورت سالانه است. یادتان باشد که ضدیخ را نمیتوانید همینجوری به مخزن اضافه کنید، تعویض و افزودن این مایع نیازمند هواگیری سیستم خنک کاری است که بهتر است توسط مکانیک صورت بگیرد.